Kategori: Makaleler

Dünyada Ne Kadar Bitcoin Var? Bir Antropolojik Perspektif Bir şeyin değeri, onu hangi gözle gördüğümüze ve ne anlam yüklediğimize bağlıdır. Antropoloji, insanlığın kültürlerini, inançlarını ve değer sistemlerini inceleyerek, bu bağlamda değerlerimizin nasıl şekillendiğini anlamaya çalışır. Her kültür, kendine has semboller, ritüeller ve ekonomik yapılarla dünyayı algılar. Bugün hepimizin konuştuğu ve değer verdiği bir kavram var: Bitcoin. Peki, bu dijital para birimi, tüm dünyada bu kadar çok konuşuluyor ve kullanılıyorsa, gerçekten tüm kültürler ve toplumlar için aynı anlama mı geliyor? Dünyada ne kadar Bitcoin var? sorusu, sadece bir ekonomi sorusu değil, aynı zamanda bir kültür ve kimlik sorusudur. Bitcoin, merkeziyetsiz ve…

Revakiye Nedir? Bir Zamanların Tatlısı, Bugünün Hatırası İstanbul’da yaşayan bir genç olarak, sokaklarda yürürken karşılaştığım o eski tatlıları düşünmeden geçemiyorum. Bazı tatlar, sadece damağınızda değil, ruhunuzda da iz bırakır. Revakiye işte o tatlardan biri. Kimi zaman bir arkadaş toplantısında, kimi zaman yalnızken bir kafede bir dilim tatlı alırken, bazen de eski İstanbul’da yürürken bir tezgahın önünde karşılaştığınızda, revakiye sizi çocukluk yıllarınıza götürür. Peki, revakiye nedir? Nereden gelir? Hangi hikayelere sahiptir? Bu yazıda, revakiyenin geçmişine ve bugüne olan etkilerine bir göz atacağız. Revakiye’nin Tarihçesi: Geçmişten Günümüze Revakiye, aslında adını “revak” kelimesinden alır. Osmanlı İmparatorluğu’nda, özellikle de İstanbul’da pek çok sokakta, çarşıda…

Camdaki Kimyasal Lekesi: Toplumsal Bir Perspektif Bir camdaki kimyasal lekesini çıkarmak, aslında basit bir temizlik meselesi gibi görünebilir. Ancak bu kadar sıradan görünen bir eylemin ardında, aslında toplumsal yapıların, cinsiyet rollerinin, kültürel pratiklerin ve güç ilişkilerinin bir yansıması olduğunu fark ettiğimizde, her şeyin farklı bir boyut kazandığını görebiliriz. Ne de olsa, bireylerin çevreleriyle etkileşimi, bazen fiziksel bir temizlikten çok daha derin bir anlam taşır. Camdaki kimyasal lekenin çıkması, bazen toplumsal normların ve eşitsizliklerin temizlenmesine dair bir metafor olabilir. İşte, bu yazıda, bir kimyasal lekesinin toplumdaki eşitsizliklere ve toplumsal yapılarla olan ilişkisini keşfedeceğiz. Camdaki Kimyasal Lekesi: Temel Kavramlar ve Pratikler Bir…

Kendini Önemli Sanan İnsana Ne Denir? İzmir’de yaşıyorum. Denizi, gevrek–boyoz muhabbetini, sahilde saatlerce süren tartışmaları severim. Bir de şunu fark ettim: Bu şehirde herkesin bir fikri var ama bazıları o fikrin evrendeki en önemli şey olduğuna gerçekten inanıyor. İşte tam burada soru geliyor: Kendini önemli sanan insana ne denir? Bu soruya tek kelimelik, sözlükten çıkma bir cevap vermek kolay. Zor olan, bu insan tipini günlük hayatta ayırt etmek ve onunla ne yapacağını bilmek. Sosyal medyada, iş yerinde, arkadaş grubunda; hatta bazen aynaya baktığımızda bile karşımıza çıkabiliyor. Kendini Önemli Sanan İnsana Ne Denir? Kısa Ama Rahatsız Edici Cevaplar Halk arasında ilk…

Ant Lojistik’in Sahibi Kimdir? Ekonomi Perspektifinden Derinlemesine Bir Analiz Kaynakların kıtlığı ve seçimlerin sonuçları üzerine düşündüğümüzde, bir şirketin “sahibi kimdir?” sorusu basit bir isimden öte ekonomik ilişkilerin, piyasa dinamiklerinin, mikro ve makroekonomik etkilerin bir kesiti hâline gelir. Ant Lojistik’in sahibi ve arkasındaki ekonomik dinamikler de, kaynakların tahsisi, karar mekanizmaları ve toplum refahı bağlamında anlam kazanmaya başlar. Bu yazıda, Ant Lojistik’in sahiplik yapısını mikroekonomik, makroekonomik ve davranışsal ekonomi perspektiflerinden inceleyerek, toplumun ekonomi ile kurduğu derin bağları anlamaya çalışacağız. Analizimiz sadece bir şirketin kimlere ait olduğunu belirtmekle kalmayacak; aynı zamanda bu sahipliğin ekonomik sonuçlarına ve fırsat maliyeti ile dengesizlikler gibi kavramların nasıl…

Su Hangi Maddedir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken, çoğu zaman alışılmadık soruların bizi derinlemesine düşünmeye sevk ettiğini fark ederim. “Su hangi maddedir?” sorusu, ilk bakışta bilimsel bir merak gibi gelebilir. Ancak, bir insanın çevresini ve içsel dünyasını nasıl algıladığını, farklı duygusal hallerde nasıl şekillendiğini ve sosyal bağlamda nasıl tepkiler verdiğini anlamaya çalışan bir psikolog için, su gibi temel bir unsurun bile farklı anlamlar taşıyabileceğini görmek oldukça öğreticidir. Su sadece bir sıvı değil; fiziksel bir madde olmanın ötesinde, insanın psikolojik deneyimlerinin ve toplumsal etkileşimlerinin de bir yansımasıdır. Gelin, suyun psikolojik boyutlarına bir göz atalım. Su…

Seküler Cenah Ne Demek? Tarihsel Bir Perspektif ve Toplumsal Dönüşüm Geçmişi Anlamaya Çalışan Bir Tarihçinin Samimi Girişi Tarih, toplumların ideolojik ve kültürel yapılarındaki büyük kırılma noktalarını anlamamıza yardımcı olur. Geçmişin topraklarında yürürken, her dönemin kendine has bir dil ve kavram dünyası olduğunu fark ederiz. Bugün “seküler cenah” ifadesi, siyasi ve toplumsal tartışmalarda sıkça karşımıza çıkıyor. Ancak bu kavram, tarihi bir derinliğe sahip ve kökenleri, zaman içerisinde nasıl şekillendiğini anlamak, hem geçmişe hem de günümüze ışık tutuyor. Peki, seküler cenah ne demek? Gelin, tarihsel süreçleri ve toplumsal dönüşümleri inceleyerek, bu terimin ne anlama geldiğini daha iyi anlayalım. Seküler Cenahın Kökenleri ve…

Yahudilerin Dini Lideri Kim? Biraz Mizah, Biraz Ciddiyet Hadi itiraf edelim, bazen kafamızda bir soru belirir ve o soru sabah akşam hep orada takılı kalır. İşte geçen gün, bir arkadaşım bana “Yahudilerin dini lideri kim?” diye sordu. Ben de tabii ki “Haa, çok güzel soru, bir dakika!” diye cevap verdim. Ama içimden de geçirdim, “Hadi bakalım, şimdi bunu doğru öğrenip, arkadaşımın kafasında ‘en bilgili insan’ imajı oluşturacağım!” Sonra düşündüm… Gerçekten kimmiş Yahudilerin dini lideri? Yahudi Dini Lideri Nedir? Kimdir Bu İnsancık? Öncelikle, bir konuda netleşelim: Yahudi dini lideri demek, hemen herkesin aklına “papa” gibi bir figür gelmesin. Yahudi inançlarında, tek…

Lütfü ile Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Toplumda birbirimize, kendimize ve dünyaya olan bakış açımız, sürekli evrilen bir süreçtir. Kimi zaman kelimelerle tanımlarız hislerimizi, kimi zaman ise sözcüklerin ardında yatan anlamları keşfederiz. “Lütfü” de, bu anlamları, toplumsal cinsiyet ve sosyal adalet gibi derin dinamiklerle birleştiren bir kavramdır. Ancak, bazen kelimeler yalnızca dilde var olurken, gerçek anlamları toplumsal yapılar içinde şekillenir ve bizim günlük yaşamımıza yansır. “Lütfü”nün ne anlama geldiğini tartışırken, bu kelimenin sadece bir lütuf değil, toplumsal anlamlar taşıyan bir yapı taşı olduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Hep birlikte, bu kelimenin, kadınların ve erkeklerin dünyadaki yerlerini,…

Neden “Senin Yaptığını Çorumlu Yapmaz” Derler? Psikolojik Bir Analiz Giriş: İnsan Davranışlarının Derinliklerine Yolculuk Bir psikolog olarak, insan davranışlarını gözlemlemek ve anlamak hep ilgimi çekmiştir. Kültürün, toplumsal değerlerin ve bireysel deneyimlerin, insanların davranışlarını nasıl şekillendirdiğini anlamak bazen son derece ilginçtir. Bugün, çoğu kişinin kulağında bir yerlerde yankı bulan bir deyimi ele alacağım: “Senin yaptığını Çorumlu yapmaz.” Bu deyim, basit bir halk tabiri gibi görünse de, derinlemesine incelendiğinde insan psikolojisinin ve toplumsal dinamiklerin izlerini sürmek mümkün. Gelin, bu deyimi bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarından inceleyerek, insanların neden belirli davranışları kabul etme ya da yapmama eğiliminde olduklarını keşfedelim. Bilişsel Psikoloji: Yargılama…